Diş Teli Tedavisi: A’dan Z’ye Tüm Merak Edilenler [2019]

Diş teli, ortodontistlerin yanlış bir şekilde konumlandırılmış ve pozisyonu bozuk dişleri onarmak için doğrudan dişlerin üzerine yerleştirdikleri braket ve tel sistemidir.

Tel tedavisi, optimum şekilde hizalanmış dişlere ulaşmak için kullanılan en yaygın yöntemdir. Dişleri doğru konumlandırmanın yanı sıra, üst ve alt çeneler arasındaki ilişkiyi geliştirmek için de diş teli kullanılır. 

Tel ile yapılan ortodontik tedavi, kozmetik için olduğu kadar dişlerin pozisyonu ve fonksiyonunda da bir iyileşme için kullanılır. Braket ise dişlere yapıştırılan aygıtlardır. Bütünüyle genellikle dişlere bağlı olan braketler ve braketlere yerleştirilmiş bir metal telden oluşur. Metal teller sıkılabilir ve dişleri istenen pozisyona getirmek için braketlerle birlikte çalışabilir. Dişlik, çenelik, yüz maskesi ve genişletme cihazları gibi kemiği hareket ettirmek için diş telleriyle birlikte kullanılan başka bileşenler de vardır. .

Diş Teli Kaç Yaşına Kadar Takılır?

Diş teli takılması için herhangi bir yaş grubu olmayabilir, ancak tedaviye başlamak için en uygun olan zamanlar vardır.  Erken müdahalenin gerekip gerekmediğini belirlemek için çocukların 7 yaşında ortodontik bir değerlendirmeye tabi tutulması önerilir. 

Erken müdahale, çocuğun iskelet kemiği büyümesinden faydalanarak sonuçları optimize eder ve iki fazlı ortodontik tedavi gerektirebilir. İlk aşamada, erken yaşta dişlerin aşırı ısınması veya ısırma sorunlarına değinildiği için müdahale edici ortodontik tedavi olarak kabul edilir. 

Etkileyici tedavinin bir örneği olarak, kalabalık dişlere sahip olan ve alt çeneye doğru şekilde sığmayan dar bir üst çene, palatal genişletici olarak adlandırılan bir genişletme cihazı ile genişletilebilir. Bu durum, üst çenenin alt çene ile daha iyi hizalanmasını sağlar ve üst dişlerin hizaya girmesine izin verir. Birinci aşama sırasında, özel duruma bağlı olarak ekspansiyon apareyleri kullanılabilir. Birinci aşamadan sonra bir dinlenme süresi vardır. 12 veya 13 yaşlarında ikinci evre tedavisi başlayabilir. Bu aşamada, tüm daimi dişlerin hizalanması tam diş telleri kullanılarak ele alınır. İki fazlı ortodontik tedavi için zaman geçmişse tedavinin sadece bir aşamasıyla sonuçlar elde edilebilir. 

Bununla birlikte, dişlerde belirgin bir çapraşıklık varsa, dişlerin hizaya girmelerini sağlamak ve yer açmak için bazı diş çekimleri gerekebilir. Diş hareketine yer açmak için başka bir yöntem interproksimal redüksiyon olarak adlandırılır. Bu yöntem, daha fazla yer açmak için dişlerin yanlarındaki diş yapısının minimal şekilde çıkarılmasını gerektirir. Esasen, daha düz dişlere sahip olmak isteyen herkes tedavi için iyi bir aday olabilir. Nitelikli bir ortodontistle yapılacak kapsamlı bir değerlendirme, tedavi için iyi bir aday olup olmadığının belirlenmesinde çok önemlidir.

Diş Teli Çeşitleri Nelerdir?

Günümüzde farklı türlerde tel çeşitleri mevcuttur. Doğru türün seçilmesi, estetik, maliyet ve alerji endişeleri gibi çeşitli hususlara bağlıdır.

• Metal diş teli: Bu tür, geleneksel olan en yaygın kullanılan türdür. Genel olarak paslanmaz çelikten imal edilir.  Braketler dişlere titiz bir sabitlenerek yapıştırılır. Elastik bağların kullanılmasına bir alternatif olarak, kabloya tutturmak için kendinden bağlanan braketler de kullanılabilir.
• Seramik diş teli: Bu türler metal diş teline kozmetik bir alternatif olarak kullanılır. Kendinden ligasyonlu seramik braketler de mevcuttur. Seramik desteklerin olumsuz tarafı, metal desteklere kıyasla kırılmaya daha yatkın olmalarıdır.
• Lingual diş teli: Bu yöntem genel olarak görünmez diş teli olarak da bilinir. Lingual diş teli, dişlerin lingual yüzeyine (arka tarafına) yerleştirilmiş ve kolay bir şekilde görünmeyen diş telleridir. Bu tür esas olarak kozmetik amaçlar içindir ve genellikle tedavi süresini uzatır.
• Diğer metal destekler: Altın kaplı, paslanmaz çelik veya titanyum içeriklidir Genellikle nikel alerjisi olanlarda kullanılır.
• Şeffaf diş teli: Şeffaf diş teli, dişlerde braketler veya teller kullanılmadan ısmarlama yapılmış şeffaf bir plastikten yapılmıştır. Şeffaf diş teli aynı zamanda şeffaf parantez olarak da bilinir ve tedavi için çok rahat bir seçenek sunar.
• Şeffaf plaklar: Günümüzde diş tellerine alternatif olarak sunulan şeffaf ağızlıklar diye nitelendirebiliriz. Dişlerin ölçüsü alındıktan sonra bilgisayar ortamına çeneler kaydedilir ve dişlerin son pozisyonu hesaplanır. Hesaplanan son pozisyona gelmesi için ara plaklar üretilir ve hastanın 15 günde bir değiştirip takması söylenir.

Görünmez Diş Tellerinin Farkı Nedir?

Tel tedavisinde sürekli yenilenen teknolojik aksiyonlar, insanlar için oldukça fayda sağladı. Dışarı taraftan fark edilmeyecek biçimde tasarlanmış tel tedavi yöntemleri oldukça yaygınlaştı. Lingual diş tedavisi yani bilinen adıyla görünmeyen diş teli bu uygulamaların en başında gelmektedir.

Görünmeyen diş teli tedavi uygulamasında diş telleri, dişlerin ön kısmında değil de arka kısmına takılmaktadır. Böylece tel takılması ağız estetiğini bozmayacaktır. Klasik tellerde ise teller herkes tarafından rahatlıkla görülebilir ve bu durum bazı insanlarda sorunlara sebep olabilir.

Diş Teli Nasıl Takılır?

Tel takma işlemi son 25-30 yılda önemli ölçüde değişti. Bu durum, temel olarak desteklerin doğrudan dişlerin üzerine etkili bir şekilde bağlanmasını sağlayan malzeme ve yöntemlerin gelişmesinden kaynaklanmaktadır. 

20 yıl öncesine kadar, ortodontistlerin her dişin etrafına bant veya halka yerleştirmesi son derece yaygındı. Bu durum, etkili bir bağlantı aracı olmasını sağladı, ancak oldukça fazla metal kullanılma eğilimindeydi. Son dönemler teknolojinin ilerlemesiyle beraber artık tellerin takılması işlemi daha konforlu ve daha estetik bir hale geldi.

Tel takılması için ilk olarak ağızda bulunan tüm çürük dişler onarılır ve gerekli görülürse derinlemesine diş temizliği yapılır. Daha sonra doktor, diş fotoğraflarını ve gerekli olması halinde ölçüleri alır.  Tüm bu işlemler ortalama 25-30 dakika sürmektedir.

Daha sonra dişler, kuru bir fırça yardımıyla iyice temizlenir ve ekartör adı verilen özel bir alet, ağız bölgesine yerleştirilerek işlem başlanır. Diş hekimi, dişlerin üzerine doğru özel bir medikal asit sürer. Bu medikal asit, dişlerin üzerinde 10-15 saniye kadar kaldıktan hemen sonra bol su kullanılarak yıkanır ve dişler daha sonra kurutulur.  

Kurutma işlemi sonlandıktan sonra ise asit sürülen diş yüzeylerine bond adı verilen özel bir malzeme daha sürülerek ışın aleti ile sertleştirilme işlemi yapılır. Bir sonraki aşamada ortodontist, braketleri dişlerin üzerine doğru tek tek koyarak, pozisyonlarını ayarlar ve ışın cihazı yardımıyla yapıştırıcı malzemeleri dondurur.

Braketleri yapıştırma uygulaması sonlandıktan sonra braketlerin üzerine doğru yerleştirilecek olan teller, takılmaya başlanacaktır.  Diş hekimi, diş telini braketlere elastik veya metal ligatürlerle bağlayacaktır. Teller renkleri türüne göre değişir. Elastik ligatürler, çok farklı renklerde olabilir ama metal ligatürler sadece tek gri renktedir. Şayet braketler, kendinden kapaklı türdeyse metal veya elastik ligatür kullanılmaz. Tüm bunlarla beraber dişlere sabit olan diş telleri yerleştirildikten sonra doktor, telleri bükerek veya sıkarak periyodik bir şekilde ayarlamalar yapılır. Bu durum, dişlere çok hafif bir baskı yapabilir ve kademeli olarak dişleri, yeni konumlarına geçirir. 

Bazı durumlarda ortodontist, doğru hizalamaya yardımcı olması için alt ve üst çeneler arasındaki gerilimi kullanabilmektedir. Bu genellikle karşılıklı dişlerin aralarına gerilmiş şekildeki elastik bantlar yardımıyla yapılır. Diş teli takılmasından sonraki ilk birkaç gün dişlerde ve çenede hafif bir ağrı hissedilebilir. Bu durum genellikle doktorunuzun vereceği ağrı kesiciler yardımıyla hafifletilebilir. 

Diş Teli Ne Kadar Süre Takılır?

Diş teli için gereken süre, diş sorununun ciddiyetine bağlı olarak kişiden kişiye değişebilir.  Diş teli tedavi süresi çoğunlukla 6 aydan 32 aya kadar sürebilir. Bir insanın tel takma süresi ise genellikle 6 ile 27 ay kadar sürebilir.

Diş Teli Takılması Ağrılı Bir İşlem Midir?

Diş teli tedavisi oldukça ağrısız ve sızısız bir işlemdir. Bazı durumlarda ağrı nadiren gelişebilir. Bu durum oldukça kısa süreli ve geçicidir.

Diş Teli Takıldıktan Sonra Dişler Ne Zaman Düzelmeye Başlar?

Diş hekiminin (ortodontistin) planladığı tedavi olumlu bir etki gösterebilmesi için bu tedavinin kesinlikle aksatılmaması gereklidir. Tedavi sonrası kontrol muayenelerine düzenli olarak gitmek gerektiği gibi sabırlı olmak da oldukça önemlidir. Teller takıldıktan sonra dişlerde değişimler ortalama 2-3 aylık bir süre sonra başlar. Dişler bu süre zarfında hareket etmeye başlayacaktır. Tabi ki dişlerin hareket etmesi aksiyonu kişiden kişiye göre değişebildiği gibi ağız anatomisine göre de değişkenlik gösterecektir.

Diş Teli Fiyatları Ne Kadar?

Fiyatları kullanılan ağız yapınıza, dişlerdeki çapraşıklık miktarına, kullanılan malzemeye, bulunduğunuz şehir ve semte göre farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda tel tek çeneye uygulandığı zaman fiyat düşecektir. Örneğin şeffaf plak ve şeffaf tel istendiği zaman da fiyat yükselecektir. En doğru bilgi için en yakın ortodonti uzmanına muayene olunuz.

Diş Teli Dudak Şeklini Değiştirir Mi?

Diş teli tedavisinde bilinen en büyük yanlışlardan biri de diş telinin dudak şeklini değiştirdiği düşüncesidir. Takılan tel dudak şeklini bozmaz tam aksine dudak şeklini onarır. Bu tedavi yöntemiyle beraber çapraşık ve biçimsiz dişler onarılacağı için dudak şekli de estetik bir şekle bürünecektir.

Dişlere Neden Tel Takılır?

Dişlerin arasında bulunan boşlukları gidermek, simetrisi ve konumu bozulmuş dişleri onarmak, ısırma sorunlarını düzeltmek ve dişin estetiğini sağlamak için diş teli takılmaktadır.   

Diş Teli Lastiği Ne İşe Yarar?

Diş teli lastiği, uygulanan tedavilerde dişlerin istenilen istikamette hareket etmesine yardımcı olur. Tüm bunlarla beraber lastiği, dişlerin arasındaki sorunları onarmak amacı ile de kullanılmaktadır.

Diş Telleri Ağızda Nasıl Bir His Bırakıyor?

Diş teli ağıza takıldığı andan itibaren birkaç gün ağızda sanki bir fazlalık varmış gibi düşünülebilir. Bununla beraber tel takıldıktan sonra 5-10 gün herhangi bir şeyi ısırırken dişlerde küçük çaplı hassasiyetler hissedilebilir ve dişler bu süreçte az miktarda ağrıyabilir. Zamanla diş tellerine alışıldıktan sonra bütün bu durumlar ortadan kalkar.

Diş Telleri Çürüklere Neden Olur Mu?

Diş teli genel olarak kesinlikle çürüğe yol açmaz. Fakat diş telleri yenilen yiyeceklerin ve bakterilerin birikeceği alan olacağı için dişlerin çok titiz bir şekilde temizlenmesi gerekir, Günde en az 2 defa dişler fırçalanmalıdır ve arayüz fırçası kullanılmalıdır.

Tedaviden Sonra Dişlerde Braketlerin İzi Kalır Mı?

Diş hekimi, braketleri aldıktan sonra dişlerin yüzey kısmında ufak çaplı yapıştırıcı izleri kalabilir. Kalan yapışkan izler özel bir cila maddesi yardımıyla çıkarılacaktır. Bu işlem ağrıya sebep olmaz ve işlem sonunda herhangi bir iz kalmaz.

Teller Çıktıktan Sonra Tekrar Bozulmalar Olur Mu?

Diş telleri çıkarıldıktan sonraki aşamada dişler tekrardan eski konumlarına dönmek isteyeceklerdir. Dişleri mevcut olan konumlarında tutmak için hareketli ya da sabit pekiştirme apareyleri kullanılacaktır. Bu apareyler, önerilen zamanlarda kullanılmaz ise dişler tekrardan bozulabilir.

Diş Telleri Konuşmamı Engeller Mi?

Diş telleri tamamen konuşmayı engellemez. Yalnızca diş telleri takıldıktan sonraki birkaç haftalık adaptasyon kısmında konuşmada ufak çaplı değişikliklere yol açabilir.

Sizde Merak Ettiklerinizi Aşağıdaki Yorum Alanından Doktora Sorabilirsiniz.